Yeni açıklanan teşvik paketinin 2009 yılında uygulamaya konulan teşvik paketinin bir üst versiyonu olduğunu görmekteyiz.
Yeni teşvik uygulamaları 1.1.2012 tarihinden itibaren geçerli olacak ve 10 yıllık bir dönemi kapsayacaktır.
Yine bölgesel esaslı hazırlanan teşvik paketine bazı yeni destek unsurları ilave edilmiştir.
Yeni teşvik sistemi şu başlıklar altında toplanmıştır;
1. Genel Teşvik Sistemi
2. Bölgesel ve Sektörel Teşvik Sistemi
3. Büyük Ölçekli Yatırımlar Teşvik Sistemi
4. Stratejik Yatırımlar Teşvik Sistemi
Her gruba giren yatırımların farklı desteklerden yararlandırılması öngörülmüştür.
Otomotiv, uzay veya savunma sanayine yönelik test merkezleri, rüzgar tüneli, tasarım gibi yatırımlar, belirli büyüklükte ve özellikte belirli ilaç ve savunma sanayi yatırımları, özel sektör tarafından gerçekleştirilecek ilk, orta ve lise eğitim yatırımları, denizyolu ve demiryolu ile yük ve yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar, madencilik yatırımları, Bakanlar Kurulu Kararı ile belirlenen Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgelerinde yapılacak turizm yatırımları. Stratejik yatırımlar olarak en geniş kapsamlı desteklerden yararlandırılmaktadır.
Yeni sisteme göre,
· OSB’lerde yapılacak yatırımlar,
· Aynı sektörde faaliyet gösteren firmaların birlikte gerçekleştireceği ve faaliyet gösterilen yatırım konusuna dikey veya yatay entegrasyon sağlayacak yatırımlar ve
· TÜBİTAK tarafından desteklenen Ar-Ge projeleri neticesinde geliştirilen ürünün üretimine yönelik yatırımlar,
yatırımın bulunduğu bölgenin bir alt bölgesine sağlanan destek unsurları ile desteklenecektir.
Örneğin 3. Bölgedeki bir OSB’de yatırım yapan bir yatırımcı, 4. Bölgeye tanınan teşviklerden yararlanacaktır.
Türkiye, gelişmişlik düzeyine göre aşağıdaki şekilde 6 bölgeye ayrılmıştır.
1. Bölge | 2. Bölge | 3. Bölge | 4. Bölge | 5. Bölge | 6. Bölge |
Ankara | Adana | Balıkesir | Afyonkarahisar | Adıyaman | Ağrı |
Antalya | Aydın | Bilecik | Amasya | Aksaray | Ardahan |
Bursa | Bolu | Burdur | Artvin | Bayburt | Batman |
Eskişehir | Çanakkale | Gaziantep | Bartın | Çankırı | Bingöl |
İstanbul | Denizli | Karabük | Çorum | Erzurum | Bitlis |
İzmir | Edirne | Karaman | Düzce | Giresun | Diyarbakır |
Kocaeli | Isparta | Manisa | Elazığ | Gümüşhane | Hakkari |
Muğla | Kayseri | Mersin | Erzincan | Kahramanmaraş | Iğdır |
Kırklareli | Samsun | Hatay | Kilis | Kars | |
Konya | Trabzon | Kastamonu | Niğde | Mardin | |
Sakarya | Uşak | Kırıkkale | Ordu | Muş | |
Tekirdağ | Zonguldak | Kırşehir | Osmaniye | Siirt | |
Yalova | Kütahya | Sinop | Şanlıurfa | ||
Malatya | Tokat | Şırnak | |||
Nevşehir | Tunceli | Van | |||
Rize | Yozgat | ||||
Sivas |
Yatırımlara sağlanacak destek unsurları ise şu şekildedir;
1. Makine ve Techizat Alımlarında KDV İstisnası
Eski uygulamalardan farklı olmayan bu destek ile teşvik belgesi kapsamında makine ve techizat alımlarında KDV istisnası uygulanacaktır.
2. İthalatta Gümrük Muafiyeti
Tüm Bölgelerde ve tüm sektörlerdeki genel ve bölgesel teşvik belgeli yatırımlar için makine ekipman ithalatlarında gümrük vergisi muafiyeti uygulanacaktır.
3. Kurumlar Vergisi İndirimi
Yapılacak yatırımlara uygulanacak vergi indirim oranları % 10 ila % 60 arasında değişmektedir.
Vergi indirimi desteği, 2, 3, 4, 5 ve 6. bölgelerde yatırım yapan firmalar için, yatırıma katkı oranının belirli yüzdesine ulaşıncaya kadar yatırım döneminde tüm faaliyetlerinden elde ettiği kazançlara uygulanabilecektir.
Yatırıma katkı oranı, 6. bölgede yatırım yapacak firmalar için yatırımın yüzde 50′sine ulaşmaktadır.
4. Sigorta Primi İşveren Payı Desteği
Yatırımlara sağlanacak sigorta primi işveren hissesi desteği bölgelere göre 2 ila 10 yıl arasında değişmektedir.
Yeni sistemde, kapsama giren yatırımlar ile tersanelerin gemi inşa yatırımları kapsamında istihdam edilen işçiler için ödenmesi gereken sigorta primi işveren hissesinin asgari ücrete tekabül eden kısmı, devlet tarafından karşılanacaktır.
5. Kredilerde Faiz Desteği
Bölgelere yapılacak yatırımlar için verilecek faiz desteği oranı TL cinsi kredilerde 3-7 puan arasında, döviz cinsi kredilerde ise 1 ya da 2 puan olarak uygulanacaktır. Destek tutarlarının azami tutarları ise bölgelere göre, 500 bin lira ile 900 bin lira arasında değişmektedir. Stratejik yatırımlarda Yatırım kredileri için 50 milyon liraya ulaşan faiz desteği uygulaması öngörülmektedir.
6. Yatırım Yeri Arazi Tahsisi
Genel Teşvik uygulaması dışındaki diğer teşvikli yatırımların tamamında Hazine tarafından yer tahsisi yapılabilecektir.
7. Gelir Vergisi Stopaj Desteği
Sadece 6. Bölgedeki yatırımlar için 10 yıl süreyle çalışanlarla ilgili gelir vergisi stopaj desteği uygulanacaktır.
8. Fabrika İnşaatlarında KDV İadesi
Sadece stratejik yatırımlarda, asgari 500 milyon tutarındaki yatırımlar için bina ve inşaatta KDV istisnası uygulaması olacaktır.
Özet olarak yararlanılacak destek unsurları yatırım teşvik kapsamına göre şu şekildedir.
Yatırımın Kapsamı | ||||
DESTEKLER | Genel | Bölgesel | Büyük Ölçekli | Stratejik |
KDV İstisnası | X | x | X | X |
Gümrük Vergisi Muafiyeti | X | X | X | X |
Vergi İndirimi | X | X | X | |
Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği | X | X | X | |
Yatırım Yeri Tahsisi | X | X | X | |
Faiz Desteği | X | X | X | |
Gelir Vergisi Stopajı | X | X | X | |
KDV İadesi (Bina-İnşaat) | X |
Uygulamanın detayları için yayınlanacak kararname ve tebliğlere bakmakta fayda vardır.